[[@YHRK]] [[@Spiritual]]

Gopāla (Poorva) Tāpini Upanishad
Languages: Telugu and Sanskrit
Script: TELUGU
Sourcing from Upanishad Udyȃnavanam - Volume 4
Translation and Commentary by Yeleswarapu Hanuma Rama Krishna (https://yhramakrishna.com)
NOTE: Changes and Corrections to the Contents of the Original Book are highlighted in Red
REQUEST for COMMENTS to IMPROVE QUALITY of the CONTENTS: Please email to yhrkworks@gmail.com

(మాయొక్క ఆధిభౌతిక (Matter Related), ఆధిదైవిక (Incidents Related), ఆధ్యాత్మిక (Self Impressions Related) తాపములు ఆత్మానందమునందు సశాంతించును గాక। మా జాగ్రత్ - స్వప్న - సుషుప్తులు కేవలాత్మ యందు లయమైయుండును గాక)

శ్లో।। శ్రీమత్ పంచపదాగారం స విశేషతయోజ్జ్వలమ్।
ప్రతియోగి వినిర్ముక్తం నిర్విశేషం హరిం భజేత్।।

(జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్తి-తురీయములకు ఆవలిదగు) పంచమపద - తురీయాతీత సాక్షీస్థానము తనదైనవారు, సమస్త జగత్ - విశేషములుగా ప్రకాశించువారు, వాదోపవాదములకు పట్టుబడనివారు, సమస్త విశేషములకు ఆవల నిర్విశేషులై ఉన్నవారు - అగు శ్రీహరిని భజించుచున్నాను. స్తుతించుచున్నాను.

            రాజగోపాలం - రాధాలోలం  
            రాజగోపాలం - భజే మమజీవనం  
            రాధా లోలం భజే । మమ జీవనం రాధా లోలంభజే।। రాజ।।  
(అ।।వ।।)    అఖిలాండ కోటి - బ్రహ్మాండనాయకం  
            రాజగోపాలం భజే, మమ జీవనం  
            రాధా లోలం భజే।। మమ జీవనం - రాధాలోలం భజే।।

కూచిపూడి నృత్యాంతర్గత కైవారములు (సిద్ధేంద్ర విరచిత - భామాకలాపము)
(1) శ్రీమత్ సకల గీర్వాణ సంస్థూయమాన - అనంత శుభచరితా। - పరాకు । బహుపరాకు।। (2) సదానంద సందోహ - సనక సనందనాది మునివర - భ్రమర బృంద ఝంకార రంజిత పాదకమలా। - పరాకు। బహుపరాకు।। (3) మహాక్రూర కంసప్రయోగ విపడ్గాఢాభ్ర జంఝా ప్రభంజనా। - పరాకు। బహుపరాకు।। (4) దుష్ట దైత్యేయ శిరః కందుకా ఖేలా। - పరాకు। బహుపరాకు।। (5) అనంతకోటి సూర్యప్రకాశ కిరీట కుండలాలంకృతా। - పరాకు - బహుపరాకు।।
(6) కనక మణికుండల ద్యుతి ఛటాభోగ గండభాగా। - పరాకు। బహుపరాకు।। (7) కందర్పసుందరాకార విరాజితా। పరాకు। బహుపరాకు।। (8) శ్రీ లలితకళాసంస్థాన కూచిపూడి ఎస్టేటు రాజా। శ్రీశ్రీశ్రీ రాజగోపాలా। - పరాకు। బహుపరాకు। (9) రాధావధూటీ కఠిన కుచకుంభ సంభరిత హస్తా। - పరాకు। బహుపరాకు।। (10) దేవకీ గర్భ పయోధి సంపూర్ణ చంద్రోదయా। పరాకు - బహుపరాకు।। (11) యదు వంశ మూర్థన్యా। శ్రీశ్రీశ్రీ రాజగోపాలా! పరాకు - బహుపరాకు।।

ఇక మనము (పూర్వ) గోపాల తాపిన్యుపనిషత్‌లో ప్రవేసిస్తున్నాము

✤ సమస్త జీవులలో ‘ఉనికి - ఎరుక - ఆనందము’ అగు సత్ చిత్ ఆనంద స్వరూపులై వేంచేసియున్నవారు……,

✤ జీవుల వేదనలు, దుఃఖములు తొలగించు అక్లిష్టకారులు (క్లిష్టములు తీసివేయువారు), వేద-వేదాంగములచే అభివర్ణించబడుచున్న సర్వాత్మక వేదాంతపురుషుడు.

✤ ‘తెలుసుకొనబడుదానికి’ (వేదమునకు) ఆవల వేంచేసియున్న ‘‘తెలుసుకొనుచున్నవానిని’’ (వేదాంతము The knower) గురించి తెలియున్నవారు, - మాకు తమ బోధచే తెలియజేయువారు…

✤ జగద్గురువులు,

✤ సమస్త జీవులలో బుద్ధికి సాక్షి అయిఉన్నవారు

అగు శ్రీకృష్ణభగవానునికి ప్రణమిల్లుచున్నాము 🙏

(వేద = ఈ తెలియబడే సమస్తము.)
(వేదాంత = ఈ తెలియబడే దానికి ఆవల గల ‘‘తెలుసుకుంటూ ఉన్నవాడు).
(వేదాంత వేద్యుడు = తెలుసుకుంటున్న ‘‘నేను’’ ఎట్టిదో తెలిసియున్నవారు).

ఒకానొకరోజు కొందరు మునులు లోకాలన్నీ సంచరిస్తూ సత్యలోకము ప్రవేశించారు. సృష్టికర్త, లోకకళ్యాణమూర్తి అగు బ్రహ్మభగవానుని దర్శించారు. భక్తిప్రపత్తులతో శరణాగతిపూర్వకంగా నమస్కరించారు.

బ్రహ్మదేవుడు : మునిశ్రేష్ఠులారా! ఏమిటి విశేషం?

మునులు : భగవాన్! జగత్ సృష్టి దురంధరా! పితామహా! బ్రహ్మదేవా! నమో నమో నమో నమః। మేము ‘దైవోపాసన’ గురించి మీ సూచనలు పొందాలని సముత్సాహులమై పరమపవిత్రమగు తమ దర్శనానికి వచ్చాము.

కః పరమో దేవః? దేవతలకే దేవుడైన దేవాది దేవుడు, పరంధాముడు ఎవరు? సృష్టికర్త అగు మీరు కూడా ఉపాసిస్తున్నారా? ఎవరిని ఇష్టదైవముగా ఆరాధిస్తున్నారు?

కుతో మృత్యుః బిభేతి? 14 లోకములలోని జీవులంతా మృత్యువుకు భయపడుతూ ఉంటారు కదా! అట్టి మృత్యుదేవతకు కూడా భయముంటుందా? ఏ దేవదేవుని చూచి మృత్యువు భయపడుతూ ఉంటుంది?

కస్య విజ్ఞానేన అఖిలం విజ్ఞాతం భవతి? ఏ తత్త్వము తెలుసుకున్న తరువాత, ఇక ఆపై ఈ సృష్టి - సృష్టికర్త, స్థితి - స్థితికర్త, లయము - లయకర్తలతో సహా సమస్తము సుస్పష్టముగా ‘తెలియబడినవి’ అవగలవు?

[ (యత్ జ్ఞాత్వా తృప్తోభవతి, స్ధబ్దోభవతి, ఆత్మారామోభవతి। = నారదభక్తిసూత్రములు). ఏది తెలుసుకొన్న తరువాత జన్మకు ముందు, జన్మ, జీవితము, దేహానంతరము మొదలైనవన్నీ సుస్పష్టముగా వివేకపూర్వకంగా పూర్ణముగా తెలిసిపోయినవి అవుతాయి? ]

కేన ఇదగ్ం విశ్వం సగంసరతీతి? ఏ నావికునిచే ఈ ‘విశ్వము’ అనే నావ నడిపించబడుచూ ఉన్నది?

అట్టి ఈఈ విశేషముల గురించిన మహత్తర సత్యమును మాకు బోధించండి. మేము శ్రద్ధగా శ్రవణం చేసి పవిత్రులమయ్యెదము.

బ్రహ్మదేవుడు: మీరు అడిగిన ప్రశ్నలకు సమాధానము ‘‘శ్రీకృష్ణభగవానుడే!’’ కృష్ణోవై పరమం దైవతమ్।

గోవిందాత్ మృత్యుః బిభేతి। (గో)। ఇంద్రియములను భావనామాత్రంగా కల్పించుకొని ఆనందించు శక్తిస్వరూపుడగు గోవిందుని చూచి మృత్యువు కూడా భయము కలిగి ఉంటోంది.

ఆ గోపీజనవల్లభునికి చెందిన బ్రహ్మతత్త్వ జ్ఞానము చేతను, కేవల స్వరూపుడగు ఆ పరమాత్మ గురించిన అనుభవముచేతను,

‘‘దృశ్యము, జీవుడు, ఈశ్వరుడు, పరమాత్మ’’ మొదలైన చమత్కారములతో కూడిన ఈ సమస్తము తెలియబడినది - అగుచున్నది.

స్వాహా - ఇదగ్ం సగ్ం సరతి। ‘‘సమస్తము పరమాత్మకు సర్వదా స్వాభావికంగానే సమర్పితమైయున్నది’’ అను ‘స్వాహా’ జ్ఞానముచే ఈ సమస్తము యొక్క సరళి సుస్పష్టమవగలదు. (స్వ-అహమేవ, సోఽహమేవ ఇతి ‘స్వాహా’)

మునులు : పితామహా! ‘కృష్ణుడు’ అనగా ఎవరు? ఎవరు ‘గోవిందుడు’ అని అభివర్ణించబడుచున్నారు?
- ‘స్వాహా’ యొక్క పరమార్థము, గూడార్థము ఇంకా కూడా ఏమై యున్నది?

దయతో వివరించి చెప్పండి.

బ్రహ్మదేవుడు : మునులారా! వినండి! ఈ సమస్త లోకములుగా కనిపించేదంతా శ్రీకృష్ణ చైతన్యానందతత్త్వమే। అట్టి శ్రీకృష్ణభగవానుని స్మరించినంతమాత్రంచేతనే సమస్త పాపములు, పాపదృష్టులు కడిగివేయబడగలవు. ఆయన వేదములకు జననస్థానమగు గోభూమిని పాలించువారు. వేద హృదయుడు. వేద విదితుడు. వేదముల సారము ఆయనయే. గోపికాజనులను జీవబ్రహ్మైక్య విద్య యందు ప్రేరేపించుచూ క్రీడించువారు. ఈ జగత్తంతా కృష్ణతత్త్వమే. సమస్త జీవుల సహజ - వాస్తవ - స్వాభావిక స్వరూపము - శ్రీకృష్ణచైతన్యానందమే. అట్టి శ్రీకృష్ణుని సాకారరూపమును ఉపాసించెదము గాక.

‘‘సమస్తము శ్రీకృష్ణార్పణమస్తు’’ - అను భావనయే ‘‘స్వాహా’’ - అనబడుతోంది.

ఎవ్వరైతే అట్టి శ్రీకృష్ణుని సాకారరూపమును సర్వాంతర్యామిగాను, సర్వతత్త్వస్వరూపునిగాను
❋ ధ్యాయతి - సర్వదా తమ ధ్యాసయందు నిలుపుకొని ఉంటారో…,
❋ రసతి - రస స్వరూపముగా దర్శిస్తూ ‘ప్రేమ’ రసము కలిగి ఉంటారో….,
❋ భజతి - ( ‘‘శ్రీకృష్ణ చైతన్య ప్రభు నిత్యానందం। హరే రామ హరే కృష్ణ రాధే గోవిందమ్।।’’, ‘‘హరే రామ హరే రామ రామ రామ హరే హరే। హరే కృష్ణ హరే కృష్ణ కృష్ణ కృష్ణ హరే హరే।।’’ )
మొదలైన భజనలు చేస్తూ) ఆ కృష్ణ సాకార రూపమును భజిస్తూ ఉంటారో,
అట్టి వారు మార్పు - చేర్పుల పరిధులను దాటివేసి, నిత్యానందమగు ‘అమృతస్వరూపము’ను సంతరించుకొనగలరు.

మునులు : బ్రహ్మభగవాన్! పితామహా! శ్రీకృష్ణుని రూపము ఎట్టిది? ‘రసతి’ అను రసనము ఏ తీరుగా భావించాలి? శ్రీకృష్ణుని భజన చేయు శ్రేష్ఠమైన మార్గము ఏది? ఏ విధంగా ఉపాసించాలి? ఈ ఈ విషయాలన్నీ మాకు సవివరంగా బోధించండి.

బ్రహ్మదేవుడు : శ్రీకృష్ణ దేవ దేవుని సాకార తాత్త్విక నిజ విశేషముల గురించి కొన్ని విశేషాలు చెప్పుకుంటున్నాము. వినండి.

హైరణ్యో : బంగారు ఆభరణములన్నిటికీ బంగారమే అధిష్ఠానము కదా! అట్లాగే ‘ఈ సమస్త జగత్తుకు, సమస్త జీవులకు-అంతర్యామి, అంతరాంతర - అనునిత్య స్వరూపుడు - శ్రీకృష్ణ పరమాత్మయే। ఆయన ఎవ్వరికీ అన్యుడు కాడు కనుక ‘అనన్యుడు’.

హి + అరణ్యో : ‘‘సమస్తము ఆయనయే అయి సమస్తమునకు వేరైన’’ శ్రీకృష్ణుని దర్శిస్తూ స్తుతించుచుండెదరు గాక.
సమస్తలోక - లోకపాలకులను తన ఆభరణములుగా ధరించిన శ్రీకృష్ణరూపము తలచుకొనుచుందురు గాక!

గోపవేషమ్ : లీలామానుష గోపబాలవేషధారుడు. పిల్లన గ్రోవి ధరించి అల్లరి చేస్తూ గోపబాలురను వెంట నిడుకొని గోవులను అరణ్యమునకు త్రోలుకొనిపోయి పరిపోషించువారు.
- ఇంద్రియములనే గోవులను పాలించువారు. (అంతేగాని ఇంద్రియములచే, ఇంద్రియ విషయములచే పాలించబడేవారు కాదు).
- నామ రూపాత్మకమైన సమస్త జగత్తును వస్త్రముగా ధరించినవారు.

ఆహ్రాజమ్ : మేఘములవంటి నల్లనిరంగువాడు. ‘బోధలు’ అనే మేఘములనుండి ‘అమృతవాక్కులు’ (ఈ జీవునియొక్క - మార్పు చెందని సహజాత్మ స్వరూపము గురించి గుర్తుచేసే వచనములు) అనే వర్షము కురిపించి మనందరినీ అమృతస్వరూపులుగా తీర్చిదిద్దువారు.

తరుణమ్ : ఉదయ కిరణములను లోకమంతా ప్రసరింపజేయువారు. అజ్ఞాన చీకట్లను తొలగించువారు.

కల్పదృమాశ్రితమ్ : భక్తుల పాలిట కల్పవృక్షమై భక్తజనులకు సమస్తము ప్రసాదించు స్వభావులు. భక్త పరాధీనులు.

అట్టి శ్రీకృష్ణ సాకార - పరతత్త్వముల గురించి ఇంకా ఈ విధంగా భక్తులచే స్తుతించబడుతోంది.

ఆ స్వామి పుండరీకాక్షుడు. ‘జ్ఞాననేత్రము’ అయినట్టి తెల్లటి తామరపూవులవంటి నయనములతో ప్రకాశించువారు. సర్వజనులకు ‘జ్ఞానదృష్టి’ని ప్రసాదించువారు. చల్లని చూపులతో ‘‘ఆత్మ బలము - ఆత్మ నమ్మకము’’ చేకూర్చువారు. ‘సత్’ ఆనందులు. సత్ పుండరీకనయనులు. మేఘమువలె నీలిమేఘశ్యాములు. మేఘములు, మెఱుపులు ప్రదర్శించు సౌందర్యమువలె ప్రకాశమానమగు వస్త్రములు ధరించినవారు. మేఘాభాం, వైద్యుతాంబరం।

✤ యోగ - జ్ఞానములు, ఇహ - పరములు ఇరువైపులా భజములుగా కలవారు. ద్విభుజమ్।
✤ ‘‘ఈ సమస్తము నేనే। నాకు వేరై ఏదీ లేదు’’ అను భావసమన్వితమగు జ్ఞానముద్ర ధరించినవారు. ‘‘అదియే నీవు-తత్ త్వమ్ అసి’’ అని సూచించు (బొటనవ్రేలు - చూపుడు వ్రేలు ఒకచోటికి తెచ్చిధరించు) చిన్ముద్రధారులు. జ్ఞానముద్రాఢ్యం।
✤ సకల జీవులను, సమస్త బ్రహ్మాండములను పూలదండగా ధరించినవారు. వనమాలినమ్।
✤ సమస్తముగా విస్తరించి ఉన్నవారు. ఈశ్వరమ్।
✤ గోపాల - గోపికా జనము మధ్యగా ఆభరణములో రత్నమువలె ప్రకాశించువారు. సమస్త హృదయములలో పూదండలోని దారమువలె వెల్లి విరియువారు. గోప గోపీ గవాతీతగ్ం।
✤ ‘దేవతలు’ అనే పూతీగలు ఆశ్రయించిన మహావృక్షము అయి ఉన్నవారు. సురద్రుమ లతాశ్రయమ్।
✤ ఈ ‘‘అంతరంగ, బహిరంగములన్నీ’’ కూడా తనయొక్క దివ్యమైన అలంకారములుగా కలవారు. సుందరమైన ఆభరణములచే అలంకృతులైనవారు. దివ్యాలంకరణోపేతమ్।
✤ రత్నపద్మము మధ్యగా సంప్రకాశించువారు। రత్నపంకజ మధ్యమమ్। సమస్త జీవుల హృదయాంతరములలో సర్వదా వికసించి ఉన్నవారు.
✤ కాళిందీనదీ తరంగములనుండి (జలకల్లోలములనుండి) వీచు వాయు వీచికలచే సేవించబడుచున్నవారు, కాళిన్దీజల కల్లోల సంగి - మారుత సేవితమ్। ‘కాళీయుడు’ అను సర్పరాజ విషమును తొలగించి కాళిందీనదీజలమును మధురముగా చేసి ప్రసాదించినవారు.

అగు ‘‘శ్రీకృష్ణపరమాత్మ’’ను చిత్తముతో సేవించువారు - సంసృతి (లేక) సమస్త సంసారబంధములనుండి విముక్తులు కాగలరు.

పవిత్రమగు అట్టి శ్రీకృష్ణానందరసమే ఈ సమస్తము। ఇక్కడి జలము, భూమి, చంద్రుడు, పక్షులు, సర్వజీవులు సమస్త జీవుల ఆశయములుగా సంప్రదర్శనము - ఇదంతా కృష్ణ చైతన్యానందమే। శ్రీకృష్ణ-ఆత్మానందతత్త్వమే।

మునులు : పితామహా! బ్రహ్మదేవా! అట్టి శ్రీకృష్ణతత్త్వమును మేము దర్శించి, ‘‘అనన్యత్వము’’ సిద్ధించుకోవటానికై ఉత్తమమైన మంత్రరాజము ఏదో, అది దయతో ప్రకటిస్తూ, మాకు ఉపదేశించండి.

బ్రహ్మదేవుడు : మునులారా। ఒకానొక మంత్రరాజమున్నది. అది వివరిస్తున్నాను. వినండి.
(క్లీం) కృష్ణాయ గోవిందాయ గోపీజన వల్లభాయ స్వాహా। ఇది పంచపదము. పంచ-అంగములు కలిగి ఉన్నట్టిది.

ఈ పంచపద, పంచాంగముల మంత్రము జపిస్తూ ‘‘ఆకాశము, భూమి. సూర్యుడు, చంద్రమసము ఆ కృష్ణ చైతన్యసాకారరూపమే’’ - అను భావనతో శ్రీకృష్ణభగవానుని ఉపాసించువారు బ్రహ్మమును సిద్ధించుకోగలరు. బ్రహ్మమే తామై ఉండగలరు.

ఈ విశేషము గురించి ఇంకా కూడా - ఈ విధమైన శ్లోకములచే గానము చేయబడుచున్నది.

మంత్రము ఉచ్ఛరించే విధానము

• క్లీcccc అని మొదటగా మధ్యమ స్వరంతో దీర్ఘంగా పలకాలి.
• ‘‘కృష్ణాయ గోవిందాయ గోపీజనవల్లభాయ’’ - అని బృహత్ భావనచే - పై స్వరంతో అనుచూ,
• ‘‘స్వాహా’’ - ఒక్కసారిగా క్రింద నుండి పై స్వరంగా ఉచ్చరించాలి - సకృత్ ఉచ్చరేత్।

యో అసౌగతిః తస్యాస్తి మంక్షు న అన్యాగతిస్యాత్ ఇతి। ఎప్పుడు ఎక్కడ ఏ స్థితి - గతులలో ఉన్నప్పుడు కూడా ‘‘నాకు ప్రాపంచికమైన గతి’’ (Move with in the scenary from one to another) తో పనిలేదు, ఈ మంత్రము న్యాసము చేయుటకంటే వేరైన ఉత్తమగతీ లేదు’’- అని భావించి, ఈ అష్టాదశాక్షరీ మంత్రమును ఉపాసించెదరు గాక.

భక్తిరస్య భజనం। పరమాత్మను ఆశ్రయించటానికి భక్తి ఒక్కటే (జ్ఞాన-యోగ మొదలైన) సమస్త మార్గములకంటే కూడా సులభము, శ్రేష్ఠము కూడా। భక్తితో కూడిన భజనను ఆశ్రయిస్తూ ఇక తదితరములైన జ్ఞాన-యోగాదులు భక్తిరస సమన్వితంగా శ్రీకృష్ణ భగవానునికి అవ్యాజముగా (As Non-business like) సమర్పించబడును గాక। అట్టి కృష్ణ భక్తియే నిష్కామకర్మ రూపమగు నైష్కర్మ్యము.

తం విప్రా బహుధా యజంతి। ఆ ‘‘కృష్ణ’’ చైతన్యమునే వేదార్థములు తెలిసిన విప్రులు ఆయా అనేక (సమస్త) దేవతల రూపముగా ఉపాసిస్తున్నారు. ఆ ‘గోవిందు’ని అనేక భావనలతో ఆరాధించుచున్నారు.

( గోవిందేతి సదా జ్ఞానం। గోవిందేతి సదాజపమ్। గోవిందేతి సదా ధ్యానం। సదా గోవింద కీర్తినమ్ )

ఆ ‘‘గోపీజన వల్లభుడే’’ సమస్త లోకములను ధారణ (Wearing) చేయుచున్నట్టివారు. ‘‘స్వాహా’’ రూపుడై జగత్తులన్నీ వృద్ధి చేయున్నట్టివారు.

వాయువు దేహములో ప్రవేశించి ‘‘ప్రాణ-అపాన-ఉదాన-వ్యాన-సమానములు’’ అనే పంచప్రాణముల రూపముగా వేరువేరైన ధర్మములు (Functions) నిర్వర్తిస్తోంది కదా! అట్లాగే శ్రీకృష్ణ చైతన్యుడు సర్వదా ఏక - అక్షర - అఖండ స్వరూపుడు అయి ఉండియే ‘జగత్తు’ అనే ప్రాంగణమును కల్పిస్తున్నారు. జగత్తులో ప్రవేశిస్తున్నారు. శబ్దము (concept of sound), స్పర్శ (Touch), రూప (Forms), రస(Taste), గంధములు (Smell) అనబడే పంచశక్తి ప్రదర్శనములు చేయుచున్నారు. అంతేకాకుండా ఈ జగద్దృశ్యములో ‘‘దృశ్యము - దేహము - ఇంద్రియములు - జీవుడు (The experiencer) - ఈశ్వరుడుగాను, అనేక దేహముల ధారుడు’’ గా ప్రకాశమానులగుచున్నారు.

మునులు : బ్రహ్మ భగవాన్! అట్టి శ్రీకృష్ణపరమాత్మను మేము ఏఏ విధములుగా ‘ఉపాసన’ చేయవచ్చునో దయతో వివరించండి. ఆయన సాకార రూపమును ఎట్లా ప్రతిక్షేపించుకోవాలి? ప్రతిమ, పీఠము ఎట్లా ఉండాలి? శ్రీకృష్ణుని ఉపాసనా ప్రతిమ ఉంచవలసి పీఠముపై ఏ విధమైన విశేషములు ఉండాలి? ఏఏ బీజాక్షరములు అక్కడ రచించబడాలి? ఏఏ విధంగా పీఠం ప్రతిక్షేపించాలి? ఏఏ దివ్యతత్త్వములను (శక్తులను) ఆ పీఠముపై సాంగ-సపరివార-సాయుధ యుక్తంగా ఆహ్వానించాలి? ఎట్లా పూజించాలి? ఇవన్నీ దయతో వివరించండి.

బ్రహ్మదేవుడు : దేవతలారా! చక్కటి ప్రశ్న అడిగారు. ఎందుకంటే కేవలం కృష్ణతత్త్వం శ్రవణం చేసినంతమాత్రంచేత ఈ జీవుడు అనుభవము పుణికిపుచ్చుకోలేడు. అందుకుగాను ‘‘శ్రద్ధతో కూడిన కార్యక్రమరూపమగు ప్రయత్నము’’ అత్యవసరము.

(1) మొదటిగా - శ్రవణము : కృష్ణతత్త్వముగురించి శాస్త్రములు (వేదోపనిషత్తులు) చెప్పుచున్నది వినటము.

(2) అటుతరువాత మననము -
(i) మనస్సుతో మననము చేయటము. మనస్సును, బుద్ధిని ‘అనుకోవటము’ నందు నియమించటము.
అందుకుగాను ఇంద్రియములను ఉపయోగిస్తూ జగద్దృశ్యమును, శరీరమును ‘కృష్ణతత్త్వ ధ్యానము’ కొరకై నియోగించటము.
(ii) అట్టి ‘‘నియమము’’ లేక ‘‘దీక్ష’’ కొరకు శ్రీకృష్ణుని సాకారరూపమును పీఠము - ప్రతిమగా నిర్మించుకొనెదరుగాక।. (అందుకు బీజాక్షరములు = క్లీం కృష్ణాయ-గోవిందాయ-గోపీజన వల్లభాయ - స్వాహా।)
(iii) ఆ పీఠముపై శ్రీకృష్ణ విగ్రహము. ఆయన కళాస్వరూపములైన సాంగములు, సపరివారములు దివ్యశక్తుల రూపముగా చిత్రించుకొంటూ ప్రతిక్షేపించటము.
(iv) మంత్రముల సహాయంతో పూజాది క్రమము నిర్వర్తించటము.
- ఇవన్నీ అవసరము. అవును. సాధనాక్రమము లేనిదే ఈ జీవునికి తన మనస్సును, బుద్ధిని సర్వాంతర్యామి, సర్వతత్త్వస్వరూపుడు అగు ‘శ్రీకృష్ణపరమాత్మ’ తో (నదీజలం సముద్రంలో ప్రవేశించి సముద్రజలంతో మమేకమైనట్లు) ఏకము చేయటమనేది తేలిక కాదు.

అందుచేత ‘‘పీఠము - పీఠముపై రచించవలసిన విశేషాలు - బీజాక్షర రచన - కృష్ణాంశల ఆహ్వాన - ప్రపత్తులు, కృష్ణ విగ్రహము, ఉపచారములు గురించి చెప్పుకుందాము. ‘‘విగ్రహము నిగ్రహము కొరకు। నిగ్రహము సోఽహమ్ కృష్ణతత్త్వసిద్ధికొరకు!’’।

(1) యత్ తస్య పీఠగ్ం హైరణ్యం - ముందుగా పీఠము తయారుచేసుకోవాలి. అది బంగారు రంగుగా ఉండటము శ్రేష్ఠము.
(2) అష్ట పలాశం అబుజం। - దానిపై ‘8’ దళములు గల పద్మము.
(3) తత్ అంతరాళిక అనలాస్త్రయుగము - అంతరాళికంగా (మధ్యగా) అగ్నిశిఖలు (అనలాస్త్రయుగం) చిత్రించబడుగాక।
(4) తత్ అంతరాళాత్ వర్ణాఖిల బీజమ్। ‘కృష్ణాయ నమ’ ఇతి బీజాద్యగ్ం। - ఆ పద్మము యొక్క అంతరంగా (ఆ అగ్ని శిఖ- ఆకారముల మధ్యగా) సర్వవర్ణముల బీజాక్షరములు. ‘‘క్లీం కృష్ణాయ నమః’’ ‘‘శ్రీకృష్ణాయ నమః’’ - అని రచించబడు గాక।
(5) స బ్రహ్మణమ్ అదాయ అనంగగాయత్రీం యధావత్ వ్యాలిఖ్యా - మధ్యలో సృష్టికర్తయగు బ్రహ్మతో కూడిన అనంగ గాయత్రీ (గాయత్రీ హృదయము)తో కూడి బ్రహ్మదేవుని రూపము లిఖించాలి. (వేదాత్మనాయ విద్మహే, హిరణ్యగర్భాయ ధీమహి। తన్నో బ్రహ్మీ ప్రచోదయాత్ - అని రచించుకోబడుగాక।।
(6) భూమండలగ్ం శూల వేష్టితమ్। - భూమండలమును ‘‘ఓ’’ లిఖించాలి. శూలవేష్ఠిత్వము (మూలలతో కూడినదిగా) చిత్రించాలి.

వాసుదేవాది, రుక్మిణ్యాది, స్వశక్తిం, నందాది, వసుదేవాది, పార్థాది, నిధ్యాది వీతం యజేత్ సంధ్యాసు ప్రతిపత్తిభిః ఉపచారైః।

రుక్మిణీ మొదలైన అష్ట అంశలతోను నంద, వసుదేవ, పార్థ ఆదిగాగల సపరివార సమేతంగాను (వారంతా శ్రీకృష్ణుని అంశలుగా నమస్కరిస్తూ) సర్వాంతర్యామి (అందరిలోనూ సర్వదా వేంచేసిఉన్నవారు) అగు వాసుదేవ స్వరూప శ్రీకృష్ణ పరమాత్మను, త్రిసంధ్యలలోను షోడశోపచారములతో పూజించాలి.

ప్రతిపత్తిభిః ఉపచారైః - తేన అస్య అఖిలం భవతి। అఖిలం భవతీతి। ఈ విధమైన శ్రీకృష్ణ సాకార రూప ప్రతిపత్తి, షోడశోపాచార సమర్పణ, ధ్యానములచే సమస్తము లభించగలదు. ఇట్టి పూజావిధిచే - శ్రీకృష్ణ తత్త్వమగు సర్వాత్మత్వము, అఖిలాండకోటి బ్రహ్మాండ నాయకత్వము సిద్ధించుకోగలరు.

శ్లో।। ఏకో వశీ సర్వగః కృష్ణ ఈడ్య, ఏకో-పి సన్ బహుథా యో విభాతి।
తం పీఠగం యోఽను భజంతి ధీరాః, తేషాగ్ం సిద్ధిః శాశ్వతీ। నేతరేషామ్।।

ఓ దేవతలారా! ఏ శ్రీకృష్ణానంద చైతన్యమైతే సర్వదా ఏకమే అయి ఉన్నదో, సమస్త జీవులందు సర్వదా సర్వత్ర వశించుచున్నదో, సర్వజనులచే అనేక విధములుగాను, పేర్లతోను, ఆకారములుగాను పూజింపబడుచూ ఉన్నదో - అట్టి శ్రీకృష్ణపరమాత్మను పీఠముపై భావన చేసి ఎవ్వరైతే భజిస్తారో అట్టి ధీరుని (ఉత్తమ బుద్ధి, అవగాహన కలవాని) సిద్ధియే శాశ్వతము.

అందుచేత।
నేను చూస్తున్న ఈ విగ్రహముతో ‘‘ఏక - వశీ - సర్వగః - ఏకో-పిసన్ బహుధా విభాతుడు’’ అగు పరమాత్మ ఆహ్వానితుడై వేంచేసి సుఖాసీనుడై ఉన్నారు. నాపై మైత్రి, అనుగ్రహము, ప్రేమ, వాత్సల్యము, కురిపిస్తున్నారు।
అను ఎరుకతో పూజ నిర్వర్తించాలి. అంతేగాని ‘‘ఈయన ఒక వ్యక్తి’’ అను భావనతో కాదు. ‘‘సమస్తము ఈయనయే సిద్ధింపజేయువారు’’ = అను భావనతో ఉపాసించువారు సమస్తము సిద్ధించుకోగలరు.

నేను భజిస్తున్న ఈ శ్రీకృష్ణ భగవానుడు ఎట్టివాడంటే -
❋ ‘‘నిత్యో-అనిత్యానాం’’ : జనించి గతిస్తూ ఉండే ఈ అనిత్య విశేషములుగల జగత్తులో అంతరంగా, ఆధారంగా (జలంలో తరంగాలవలె) నిత్యుడై వెలుగొందుచున్నారు. (తరంగములు నిత్యముకాదు. జలము నిత్యము)
‘‘నిత్యోనిత్యానామ్’’ - (అని పాఠాంతరము) - నిత్యమైన దానిలో నిత్యస్వరూపులు.
❋ ‘‘చేతనః చేతనానామ్’’ : కదిలే ఈ సమస్త చేతనములలో కదిల్చువారై ఉన్నారు.
❋ దేహాలన్నిటిలో దేహాలు ధారణ చేస్తూ ఉన్న ‘దేహి’గా ఉన్నారు.
❋ వచ్చి పోయే ఆలోచనలకు ఆధారమై ‘ఆలోచించువారు’ గా ఉన్నారు.
❋ బుద్ధి చిత్త అహంకారముల అంతరంగా అవన్నీ తనవై, తాను కదలక, వాటిని కదిలుస్తూ ఉన్నారు.

ఏకో బహూనామ్ యో విదధాతి కామాన్ - ఏకస్వరూపుడే అయి ఉండియే తనయొక్క ఇష్టముచే లీలగా, క్రీడగా, వినోదముగా అనేక రూపములుగా విస్తరించి ఉంటున్నారు.

అని భావించి ఎవ్వరు పూజిస్తారో, వారిది మాత్రమే శాశ్వతమగు ఆత్మసుఖము. అంతేగాని ‘‘ఈయన నాకన్నా అన్యము। ఎక్కడో ఉన్నారు. ఒక వ్యక్తి వంటివారు’’ - అను భావనతో పూజించువారి సుఖము → సందర్భ పరిమితమేగాని, శాశ్వతము-అవ్యాజము కాదు. (సద్యోముక్తిగా) సంసార శృంఖములను త్రెంచేది కాదు.

అట్టి అఖండాత్మానంద స్వరూపమగు విష్ణుపదమును ఎవ్వరైతే అనునిత్యంగా సముత్సాహవంతులై, ఉద్యుక్తులై (నిత్యోద్యుక్తులై), నిష్కాములై (ప్రపంచంలో ఏదో నామరూపాత్మక దృశ్య సంబంధమైనది పొందాలి అనే వేదన లేకుండా) - సేవిస్తారో - అట్టివారిపట్ల ‘ఆత్మపదము’ తనకుతానే వికసితము, సుస్పష్టము అవగలదు!

‘‘ఆత్మపదము’’ అనగా సమస్తము స్వస్వరూపాత్మగా దర్శించటమే। అంతేగాని అది ఏదో ప్రదేశమో, బాహ్యాశయమో కాదు.

ఓ సమస్తజనులారా!

• యో బ్రహ్మాణం విదధాతి పూర్వం, - ఎవ్వరైతే సృష్ట్యభిమాని, సృష్టికర్త అగు బ్రహ్మను ఈ సృష్టికి ముందుగా సృష్టి కొరకై వినోది అయి విలాసంగా సృష్టించినవారై ఉన్నారో,
• యో విద్యాం తస్మై గోపయతి స్మ కృష్ణః - ఎవ్వరైతే బ్రహ్మకు ‘సృష్టి’ అనే విద్య (పిల్లవాడికి తండ్రి ఆడుకోవటం నేర్పుతీరుగా) నేర్పియున్నారో, అట్టి శ్రీకృష్ణపరమాత్మను శరణువేడుచూ ‘‘ఆత్మబుద్ధిప్రకాశము’’ను మనము వేడుకొనుచున్నాము.

• ఎవ్వరైతే భక్తిశ్రద్ధలతో ‘ఓం’ కారముతో ప్రారంభమగు ‘‘ఓం గోవిందాయ’’ అను పంచపదమంత్రమును నిత్యము జపిస్తూ ఉంటారో,

వారికి ఆత్మ తన స్వరూపమును వికసితము చేయగలదు!

అందుచేత ఓంకారముతో కూడిన పంచపదమును నిత్యము శాంతముగా అభ్యసించెదరుగాక. ఐదవదగు (తురీయాతీత) స్థానము ప్రసాదించటానికే ‘ఓం’కార పంచపదము నిర్మితమైనది.

దశాక్షరమంత్రము సంక్రందనుడు (ఇంద్రుడు) మొదలైన మహనీయులచే సమస్తకామములు జయించటానికై భజింపబడుతోంది.

మునులు : భగవాన్! పితామహా! బ్రహ్మదేవా! తమరు మహత్తరమగు ఈ సృష్టి సామర్థ్యమును ఎట్లా పొందగలిగారు?

బ్రహ్మ భగవానుడు : నేను ఈ సృష్టికి ముందుగా ఒకప్పుడు - ‘‘నిర్విషయము, నిరాకారము’’ అగు ‘‘బ్రహ్మాకాశము’’ నందు సంచారము చేస్తూ ఉండగా, ‘‘ఇప్పుడు నేను ఏమిచేయాలి?’’ అనే జిజ్ఞాస, ఉత్సుకత పొందసాగాను. పదార్థమునకు ఆవలగల పరబ్రహ్మము గురించి ధ్యాతనై (ధ్యానము చేయువాడనై) బుద్ధితో స్తుతించసాగాను.

కో ఉపదేష్టా మే పురుషః? నాకు ఉపదేష్ట అయి ఏమి చేయాలో చెప్పగల పురుషుడు నా బుద్ధికి ప్రత్యక్షమగునుగాక - అని తపనతో వెతుక సాగాను. తపనయే తపస్సు.

అప్పుడు నా బుద్ధికి ఎదురుగా ఒక పురుషుడు ప్రత్యక్షమైనారు. నా హృదయంలో ఆ పురుషుని సందర్శిస్తూ నమస్కరిస్తూ, ‘‘ఓ పరమపురుషా! నేను ఇప్పుడు ఏమి చేయాలి? బోధించండి’’ అని ప్రార్థనాపూర్వకంగా అభ్యర్థించాను.

అప్పుడా పురుషోత్తముడు నాకు ‘‘అష్టాదశాక్షర మహామంత్రము’’ (క్లీం కృష్ణాయ గోవిందాయ గోపీజన వల్లభాయ)లోని ఒక్కొక్క అక్షరము యొక్క మహదర్థము బోధించి ‘‘సృష్టి యేతత్।’’ (సృష్టిని సృష్టించుము) అని పలికి అంతర్థానము అయినారు.

ఇక సృష్టించటం కొరకై ఉద్యుక్తుడనయ్యాను. అష్టాదశమహామంత్రము ఉచ్ఛరించటం (పైకి పలకటం) ప్రారంభించాను. అప్పుడు నాకు ప్రతిఒక్క అక్షరములోను ఆ పరమాత్మ సంకల్పశక్తి తేజో స్వరూపమై బుద్ధికి ప్రత్యక్షము కాసాగింది.

పునస్తే సిసృక్షతో మే ప్రాదుః అభూతే తేషు అక్షరేషు। ఆ అక్షరాలన్నీ - విభజ్య, భవిష్యత్ జగద్రూపం ప్రకాశయన్। - నా బుద్ధికి సృష్టి గురించి బోధగా నేర్పించసాగాయి. సృష్టిలో ఏవేవి ఎక్కడెక్కడుండాలో స్ఫురించసాగింది. వేరు వేరు అక్షరముల సమన్వయముతో (Permitation and Combination) సృష్టి నా దృష్టికి రూపము పొందసాగింది.

‘‘ఆత్మ’’ నుండి (లేక) పరమాత్మనుండి (అక్షరముల నుండి) అఖండము, నిర్విరామము అగు ‘‘ఆకాశము’’.  
‘‘ఆకాశము’’ నుండి - ‘‘పృథివి’’ (పృథివి ఎక్కడ ఉండాలో, ఆచోటు)  
‘‘పృథివి’’ వలన - తేజోరూపమగు ‘‘అగ్ని’’।  
అగ్ని వలన - బిందువు.  
బిందువు వలన - చంద్రుడు.  
తత్ సంపాతాత్ - (బిందు చంద్రుల కలయికచే) - సూర్యుడు.

ఇంకా కూడా ఈ విధంగా….

‘‘క్లీం’’ కారము నుండి - కృష్ణ చైతన్యత్వము  
కృష్ణ చైతన్యము నుండి - ఆకాశము (కృష్ణాత్ ఆకాశమ్)  
ఆకాశము నుండి - వాయువు (ఖాత్ వాయుః)  
వాయువు నుండి - సురభి విద్య (గాలి వీచికలు / ప్రకంపనములు)

ఇవన్నీ కల్పించాను.

సురభి (సృష్టి కల్పనా విద్య) నుండి ఆకర్ష - మాకర్షములు (ఉద్వేగ - అనుద్వేగములు) బయల్వెడలాయి. అటు తరువాత ‘‘భేదము’’ అనే చమత్కారము బయల్వెడలింది.

అట్టి భేదము (Different from each others) నుండి స్త్రీ - పురుష ((Female, Male) ….మొదలైన సకలనములు బయల్వెడలాయి. అట్టి అనేక విశేషములతో కూడినవే ఈ సమస్త జగత్తులు.

ఈ వివరములు గ్రహించిన ‘చంద్రధ్వజుడు’ అనే ముముక్షువు సర్వ మోహములనుండి విడివడినారు. మోహరహితుడై ‘ఆత్మ’ యొక్క స్వరూపము గ్రహించినవాడై లోకములకు ప్రవచించారు.

ఓ మునులారా! ‘ఓం’కారాళికం మనుమావర్తయేత్ సంగరహితో అభ్యానత్. దృశ్యమునకు సంబంధించిన సమస్త సంగము దాటి - ‘‘ఏకము, అక్షరము, సమస్తము’’ అయి ఉన్న ఆత్మకు అక్షర సంజ్ఞయగు ‘ఓం’ కారమును ఉచ్చరిస్తూ ధ్యానము చేయండి. జపించండి. ఆత్మనే మననము చేయండి. సమస్తమును ‘‘స్వస్వరూపాత్మకము - సర్వాత్మకము’’ అగు కృష్ణ చైతన్య పరమాత్మగా దర్శిస్తూ, సమస్త భేదములకు ఆవలి దృష్టిని అభ్యాసించువారై ఉండండి.

తద్విష్ణోః పరమమ్ పదగ్ం సదా పశ్యంతి సూరయః దివీచక్షురాతతమ్। నిత్యానిత్య వివేకులగు సూరులు (పండితులు) సర్వత్రా సర్వదా పరమపరమగు తత్ విష్ణు చైతన్యముచే (అఖండాత్మనే) దివ్యమైన చక్షువులతో సందర్శిస్తున్నారు. సర్వదా అట్టి ఆత్మనే నిత్యము జపించుచున్నారు. - నిత్యమ్ ఆవర్తయేత్। నిత్యమ్ ఆవర్తయేత్।
దీనిని గురించి కొందరు ఈ విధంగా అభివర్ణిస్తున్నారు.

కృష్ణ భాసకము యొక్క

• ప్రథమ పదమునుండి - భూమి। - ప్రథమపదాత్ భూమిః।
• ద్వితీయ పదము నుండి - జలము।
• తృతీయ పదము నుండి - తేజస్సు।
• చతుర్థ పదము నుండి - వాయువు।
• పంచమ పదము నుండి - ఆకాశము। - జనిస్తున్నాయి.

అట్టి వైష్ణవ పంచవ్యాహృతమును ‘‘క్లీం కృష్ణాయ….’’ - మంత్రముచే జపించెదరు గాక। అట్టి ‘ఏకము-సర్వాత్మకము’ అగు పరమాత్మ తత్త్వమును ఉపాసించినవారై చంద్రధ్వజుడు అవ్యయపదమును సిద్ధించుకున్నారు. (చంద్రధ్వజం = మనో నిశ్చలము సిద్ధించుకొన్న మహనీయుడు).

ఆత్మపదము ‘‘విశుద్ధము, విమలము, విశోకము, లోకములతో సంగము లేనట్టిది’’ - అయి ఉన్నది. అది ‘పంచమపదము’.

🥀 (జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్తి-తురీయములకు ఆవల గల) తురీయాతీత పదము - అని కూడా పిలుస్తూ ఉంటారు.
🥀 అట్టి సర్వజీవులలో సాక్షిగా వేంచేసియుండి, సమస్తమునకు ‘‘కారణకారణుడు’’ అయిన పరమాత్మయే ‘‘వాసుదేవుడు’’.
(వాసనాత్ వాసుదేవస్య వాసితంతే జగత్రయమ్)। వాసుదేవునికి వేరైనది ఎక్కడా ఏదీ లేదు కాబట్టి ఆయన ‘అనన్యుడు’, స వాసుదేవో న యతో అన్యత్ అస్తి।

ఓ మునులారా! నేను ఎల్లప్పుడు అట్టి గోపాలకృష్ణుని -

తమ్ ఏకం గోవిందగ్ం : ఏకస్వరూపుడైయున్న గోవిందుని గాను,
సచ్చిదానంద విగ్రహమ్ : మూర్తీభవించిన సత్-చిత్-ఆనంద విగ్రహుని గాను,
పంచపదం। : జాగ్రత్ - స్వప్న - సుషుప్తులకు, తురీయునికి కూడా సాక్షి అయి ఉన్న తురీయాతీత పదము తనదైన వానిగాను, సందర్శించుచున్నాను.
బృందావన సురభూరుహ తలాసీనగ్ం। - బృందావన వటవృక్షపు కొమ్మపై కూర్చుని గోపాలురకు, గోపికలకు వేణునాదము వినిపిస్తున్న వానిని ‘‘అస్మత్ సహజాత్మస్వరూప పరమాత్మ’’గా స్తుతిస్తూ ఉన్నాను. ఉపాసిస్తున్నాను.

ఓం నమో విశ్వరూపాయ : ఓంకార స్వరూపులై ఈ సమస్త విశ్వముగా కనిపిస్తున్న శ్రీకృష్ణునకు నమస్కారము.
విశ్వస్థిత్యంత హేతవే। - ఈ విశ్వముయొక్క ఉత్పత్తి - స్థితి - అంతములకు హేతువైన కృష్ణా! నమోనమః।।
విశ్వేశ్వరాయ। - (స్వప్నమంతటా - స్వప్నద్రష్టవలె) - ఈ విశ్వమంతా విస్తరించియున్న ఈశ్వరా!
విశ్వాయ। - ఈ విశ్వము మీరే అయి ఉన్న విశ్వస్వరూపా! విశ్వశరీర ధారీ!
గోవిందాయ। - జగత్తులకు ఆనందము కలుగజేయు స్వామీ! నమోనమః। జీవులందరికీ ఇంద్రియములను, ఇంద్రియ విషయలౌకికానందమును ప్రసాదిస్తున్న గోవిందుడా! నమస్కారము.
విజ్ఞానరూపాయ। - సమస్త జనులలో ‘తెలుసుకోవటము’ అనే రూపముగా వేంచేసియున్న విజ్ఞాన స్వరూపీ।
(One which is present as “The Knower” in all the beings) పరమానందరూపిణే - పరమ ఆత్మానంద స్వరూపా! (The “SELF” manifesting, in every body beyond all that being experienced)
గోపీనాథాయ। - గోపికలకు నాథుడు అయి ఉన్న నాథా!

నమః కమలనేత్రాయ! - పద్మముల వంటి నేత్రములు గలవాడా!
నమః కమలమాలినే। - ఓ కమలముల తోటమాలీ! ‘జగత్తులు’ అనే తోటకు తోటమాలీ!
నమః కమలనాభాయ। - బొడ్డునందు కమలము ధరించినవాడా!
కమలాపతయే నమో నమః। - కమలములకు అధిపతివగు శ్రీకృష్ణా! గోవిందా।

నమస్తే। నమస్తే। నమస్తే। నమో నమః।।

బర్హాపీడాభిరామాయ। - శిరస్సుపై నెమలిపింఛములు ధరించిన చిన్నకృష్ణయ్య! అభిరామా!
రామాయ। - జీవ-బ్రహ్మైక్య స్వరూపుడవగు రామా! (రా = పరాత్మ; మ = జీవాత్మ)
అకుంఠమేధసే। - ఆత్మభావన నుండి అకుంఠితమైన (చెదరని) మేధస్సు గలవాడా!
రమా మానస హగ్ంసాయా। - లక్ష్మీదేవి ‘మనస్సు’ అనే సరోవరములో క్రీడించు హంసరూపా!

కంస వంశ వినాశాయ। - రాక్షస స్వభావుడగు కంసుని వంశమునకు వినాశనము కలిగించినవాడా!
కేశి చాణూర ఘాతినే। - కేశి, చాణూరుడు మొదలైన దుష్ట స్వభావులను శిక్షించినవాడా!
వృషభధ్వజ వంద్యాయ। - వృషభము (ఎద్దు) ధ్వజముచే సేవించబడువాడా! శివునిచే స్తుతింపబడువాడా!

వేణునాద వినోదాయ। - వేణునాదముచే సమస్త జీవులకు వినోదము కలుగజేయువాడా!
గోపాల। - గోవులను పాలించువాడా! ఇంద్రియ-ఇంద్రియార్థ జగత్తులను పరిపాలించువాడా!
అహి మర్దనే। - సర్పరూపము దాల్చిన రాక్షసుని మర్దించినవాడా!
కాళిందీకూలలోలాయ। - కాళిందీ నదిలో ‘కాళీయుడు’ అనే సర్పముయొక్క శిరస్సుపై నృత్యభంగిమలు చూపినవాడా! గర్వమును అణచినవాడా!
లోలకుండల ధారిణే। - కుండల లోలములను చెవులకు ధరించినవాడా!
వల్లవీ వదనాంభోజ మాలినే। - గోపికలు ముఖపద్మములను పాలించు సూర్యుడా!
నృత్తశాలినే। - అంగ ప్రత్యంగములచే హావభావములు తెలుపు భంగిమములు చూపువాడా!
వృత్తశాలినే : సమస్త ప్రవృత్తులను (నాటకరచయితవలె) పాలించువాడా!
నమః ప్రణత పాలాయ। - ప్రణతులను సమర్పించువారిని (నమస్కరించువారిని) రక్షించువాడా!

నమః పాపప్రణాశాయ। - మా పాపములను తొలగించువాడా!
గోవర్ధనధరాయ చ। - గోవర్ధన పర్వతమును చిటికిన వ్రేలుపై ధరించినవాడా!
పూతనా జీవితాంతాయ। - పసిపిల్లల ప్రాణములు తీయు స్వభావముగల పూతనయొక్క జీవితమును అంతము చేసినవాడా!
తృణావర్తాసు హారిణే। - తృణావర్తుని సంహరించినవాడా!
నిష్కళాయ। విమోహాయ। - నిర్మలమైన, మోహరహితమైన హృదయుడా!
శుద్ధాయా। అశుద్ధవైరిణే। - శుద్ధస్వరూపుడా। అశుద్ధ స్వభావులకు శత్రువైనవాడా।
అద్వితీయాయ। - జీవుడు - జగత్తు మొదలైనవన్నీ మీకు వేరుగా లేనివాడా! ద్వితీయమే లేనివాడా! అద్వితీయా!

ప్రసీద పరమానంద। ప్రసీద పరమేశ్వర। - పరమానంద స్వరూపా! పరమేశ్వరా! - పాహిమాం। రక్షించమాం। నాపట్ల ప్రసన్నులుకండి!

ఆధివ్యాధి భుజంగేన దష్టం మామ్ ఉద్ధర ప్రభో। - ప్రభూ! ‘‘మానసిక దోషముల (ఆధుల) శారీరక రుగ్మతల’’ (వ్యాధుల)- పాముకాటుల నుండి నన్ను సముద్ధరించండి!

శ్రీకృష్ణా! రుక్మిణీకాంత, గోపీజన మనోహరా! రుక్మిణియొక్క, గోపికలయొక్క మనస్సులను హరించినవాడా!

స్వామీ! సగ్ంసారసాగరే మగ్నం మామ్ ఉద్ధర జగద్గురో! సంసార సాగరంలో ఉన్న నన్ను సముద్ధరించండి।

ఓ మునులారా! ఈ విధంగా నేను ప్రతిక్షణము ఆ శ్రీకృష్ణ పరమాత్మను నేను వర్ణించి చెప్పినవిధంగా స్తుతిస్తూ ఆరాధిస్తూ ఉంటూనే, ఆయన సంకల్పమగు ఈ సృష్టి కార్యమును సమర్పితభావంతో నిర్వర్తిస్తూ ఉన్నాను.

తథైవ యూయం పంచపదం జపంతః। మీరు కూడా ఆ తీరుగానే ‘పంచపదము’ను జపించుచూ ఉండండి. ఆ శ్రీకృష్ణ పరమాత్మను ఎవ్వరు ‘ధ్యాస’తో ధ్యానిస్తూ ఉంటారో అట్టివారు సమస్త సంసార బంధములనుండి స్వాభావికంగానే విముక్తి పొందగలరు।

ఈ విధంగా హిరణ్యగర్భుడు (బ్రహ్మదేవుడు, జగత్-పితామహుడు) మునులకు గోపాలకృష్ణ తత్త్వము గురించి బోధించారు.

దేవతలు ‘‘దోషరహితము, ఏకము, మనోవేగము తనదైనట్టిది’’ అగు ఆత్మతత్త్వమును ఇతఃపూర్వం పొందలేకపోయారు. ఇప్పుడో? పితామహుని సర్వజన శ్రేయోదాయకమగు ‘‘శ్రీకృష్ణ చైతన్యప్రభు నిత్యానంద తత్త్వము’’ను శ్రవణం చేసి, ఉపాసించారు. అఖండము, అప్రమేయము అగు ఆత్మతో మమేకము సంపాదించుకున్నారు.

తస్మాత్ - అందుచేత →

శ్రీకృష్ణ ఏవ పరమో దేవః। శ్రీకృష్ణుడే పరాత్పరుడగు దేవాదిదేవుడు.
తం ధ్యాయేత్। అట్టి శ్రీకృష్ణునే మనసా వాచా కర్మణా ధ్యానించెదము గాక.
తగ్ం రసయేత్। - ఆ కృష్ణతత్త్వమునే సేవించి ఆనందించెదము గాక।
తం యజేత్। - శ్రీకృష్ణ పాదపద్మములను యోగాభ్యాసులమైనప్పుడు కూడా ఉపాసించెదము గాక।
తం భజేత్। - ఆ శ్రీకృష్ణునే భజించి తరించెదము గాక।